ประเด็น "สินค้าคงเหลือ" หากในบัญชีแสดงรายการไว้สูงกว่าความเป็นจริงหรือกรณีสินค้าขาดจากรายงาน จะปฏิบัติอย่างไร?

ตอบ ต่อจากบทความ (ตอนที่ 1)

สำหรับกรณีกิจการที่ใช้วิธีการบันทึกรายการด้วยระบบการบันทึกสินค้าคงเหลือแบบต่อเนื่อง Perpetual Inventory Method สิ่งที่จะต้องดำเนินการต่อจากการบันทึกรายการข้างต้น จะต้องทำการบันทึกรายการต้นทุนขาย ด้วย แต่เนื่องจากการบันทึกดังกล่าวเป็นเหตุจากในอดีต ทำให้การบันทึกจะต้องทำการตัดรายการกับกำไรสะสมแทน ด้วยการบันทึก

• เดบิต กำไรสะสม

• เครดิต สินค้าคงเหลือ

สำหรับกรณีกิจการที่ใช้วิธีการบันทึกรายการด้วยระบบการตรวจนับสินค้าคงเหลือ ณ วันสิ้นงวด Periodic Inventory Method สิ่งที่จะต้องดำเนินการคือการบันทึกตัดกับรายการสินค้าคงเหลือต้นงวด เพราะข้อมูลที่ถูกบันทึกในอดีตไม่ถูกต้องทำให้สินค้าคงเหลือต้นงวดแสดงข้อมูลขัดต่อข้อเท็จจริง ด้วยการ

• เดบิต กำไรสะสม

• เครดิต สินค้าคงเหลือ (ต้นงวด)

เมื่อนักบัญชีได้ดำเนินการปรับปรุงรายการต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นตามวิธีปฏิบัติข้างต้น อีกประเด็นหนึ่งที่นักบัญชีจะต้องดำเนินการคือการปรับปรุงรายการเกี่ยวเนื่องกับเหตุการณ์ในปีปัจจุบัน โดยวิธีการในการปรับปรุงนั้น จะทำเพื่อให้มูลค่าของสินค้าคงเหลือปลายงวดในงวดต่อไปนั้น แสดงข้อมูลที่ถูกต้อง เป็นยอดที่สอดคล้องตรงกันกับการตรวจนับสินค้าคงคลัง ด้วยการบันทึก

• เดบิต สินค้าคงเหลือ (ต้นงวด)

• เครดิต ต้นทุนขาย / กำไรขาดทุน (ขึ้นอยู่กับการออกแบบผังบัญชีและชื่อบัญชีที่กิจการใช้)

กรณีในปัจจุบัน นักบัญชีตรวจสอบรายการพบว่าข้อผิดพลาดทำให้ต้องบันทึกรายการรายได้ให้ครบถ้วน กรณีนี้ควรต้องทำการสืบหาเพื่อให้ทราบว่ามีผลต่างที่เกิดขึ้นของสินค้าคงเหลือ ณ วันสิ้นงวดเกิดขึ้นในปีปัจจุบันจริงหรือไม่ หรือไม่สามารถสืบหาได้ว่าเป็นผลต่างที่เกิดขึ้นในปีใด นักบัญชีจะต้องทำการปรับปรุงรายการด้วยการ

• เดบิต เงินฝากธนาคาร (ในกรณีที่มีการตรวจสอบว่ามีการชำระค่าสินค้ามาแล้ว โดยมีหลักฐานแสดงการรับเงิน) หรือ

• เดบิต ลูกหนี้การค้า (ในกรณีที่มีการจำหน่ายไปแล้วแต่พบว่ายังไม่มีการแสดงข้อเท็จจริงถึงการชำระเงิน) หรือ

• เดบิต ลูกหนี้เงินกู้ยืมกรรมการ (ในกรณีที่กรรมการมีการนำสินค้านั้นไปใช้เพื่อประโยชน์อื่น หรือนำไปจำหน่ายแต่ยังไม่มีการนำส่งหลักฐานที่พิสูจน์รายการได้)

• เครดิต รายได้จากการขาย

สำหรับกรณีกิจการที่ใช้วิธีการบันทึกรายการด้วยระบบการบันทึกสินค้าคงเหลือแบบต่อเนื่อง Perpetual Inventory Method สิ่งที่จะต้องดำเนินการต่อจากการบันทึกรายการข้างต้น จะต้องทำการบันทึกรายการต้นทุนขาย ด้วยการปฏิบัติ

• เดบิต ต้นทุนขาย หรือ ขาดทุนจากสินค้าสูญหาย

• เครดิต สินค้าคงเหลือ

สำหรับกรณีกิจการที่ใช้วิธีการบันทึกรายการด้วยระบบการตรวจนับสินค้าคงเหลือ ณ วันสิ้นงวด Periodic Inventory Method กิจการจะยังไม่ดำเนินการบันทึกรายการ แต่จะทำการปรับปรุงรายการมูลค่าสินค้าคงเหลือปลายงวดใหม่อีกครั้ง ด้วยจำนวนที่ถูกต้องจากการตรวจนับ

อ้างอิง: ตัวอย่างเพื่อประกอบความเข้าใจในการปรับปรุงบัญชี และสามารถแก้ไขข้อผิดพลาดได้อย่างถูกต้อง, สภาวิชาชีพบัญชีในพระบรมราชูปถัมภ์, 2559

ที่มา : บริษัท ฝึกอบรมและสัมมนาธรรมนิติ จำกัด